نمونه ای از کاربرد اطلس پویا در توسعه و عمران

سناریو 1: مطالعه و استخراج اطلاعات برای یک طرح کلان ملی

یک طرح کلان ملی قرار است توسط استانداری در استان سیستان و بلوچستان برای ایجاد تاسیسات مختلف جهت رفع معضلات(فقر و بیکاری و..) در راستای پایداری محیط در امتداد تقریبی مرز پاکستان و افغانستان انجام شود، در این راستا بر اساس شناخت کلی منطقه، مدیریت طرح، خط پروژه ای از محور شهرستان نیمروز تا شهرستان سروان در روی نقشه شهرستانها رسم کرده است، آنها برای اجرا، برنامه ریزی و بر آورد هزینه طرح به مجموعه اطلاعات رسمی، دقیق و متقن از نقشه ها (درمقیاس های مختلف) و آمارهای رسمی در 10 کیلومتری حریم خط ترسیمی دارند، مهمترین اطلاعاتی که در این راستا آنها از مهندس مشاور طرف قرار داد می خواهند در این محدوده بدست آورند بقرار ذیل است:

1) مشخص نمودن دقیق محدوده مطالعاتی (پیرامون 10 کیلومتری این خط ترسیمی از دید کارفرما، ناحیه و محدوده پروژه را تشکیل می دهد)

2) بر آورد مساحت دقیق پروژه به همراه موقعیت دقیق آن در استان

3) شیت های پوشش دهنده این واحد جغرافیایی در نقشه های مقیاس پوشش سراسری 1:50000،1:250000 و 1:25000 کدامند (با ذکر اسامی شیت ها و مساحت پوششی)

4) نقشه های دقیق تقسیمات کشوری این محدوده پروژه شامل استان، شهرستان، بخش و دهستان به همراه مراکز آن به همراه تعداد آنها

5) نقشه آبادیهای این محدوده به همراه اطلاعات ذیل:

اسامی تک تک آبادیهای این محدوده
تعداد آبادیها 85 و 95

III. جمعیت کل سالهای 1345، 1355، 1365، 1385 و 1395

تعداد خانوار، تعداد زن و مرد 1395

6) نقشه انواع شبکه ارتباطی راه و راه آهن به همراه مجموع طول هر نوع (به کیلومتر) و درصد آنها به کل

7) تالابها و دریاچه های موجود در این محدود به همراه نام و مساحت

8) نقشه رودخانه ها به همراه نوع آنها (دایمی و فصلی) و مجموع طول هر نوع به کیلومتر در محدوده

9) نقشه سطوح ارتفاعی در دامنه های مختلف (0 تا 500، 500 تا 1000 و…) به همراه مجموع مساحت و در صد هر سطح به کل به طور جداگانه

10) نقشه میزان بارندگی این محدود ه در قالب خطوط هم دما

11) نوع اقلیمی که این محدوده را تحت پوشش قرار می دهد به همراه مجموع مساحت هر کدام در این محدوده

12) چه آثار باستانی در این محدوده است به همراه نقشه، اسامی اثر، به کدام دوره تاریخی تعلق دارند؟ و همچنین آدرس آنها.

֍ استانداری انتظار دارد، برای بر آورد نیاز اطلاعاتی خود گزارش ها و مستندات ذیل را دریافت نماید

گزارش جامع در قالب فایل pdf حاوی نقشه ها ذکر شده در بالا به همراه، متن های نوشتاری و جداول مرتبط خواسته شده و همچنین اسامی شیتهای نقشه در مقیاس های مختلف، جهت استفاده در بازدیدهای میدانی و محلی
تهیه تصویر در قالب JPEG از تک تک نقشه های ذکر شده در فوق
تهیه فایل پایگاه داده جغرافیایی (GeoDataBase) بر حسب موضوعات (DataSet) با لایه های عارضه ای مرتبط جهت استفاده و تکمیل اطلاعات در محیط های دیگر.
تهیه فایلهای پروژه(MXD) از تک تک نقشه های ذکر شده در بالا بصورت مجزا برای استفاده در جی آی اس(ArcGIS)، جهت استفاده های موردی، تکمیل اطلاعات و کار در محیط های دیگر

همچنانکه می دانیم برای انجام چنین پروژه ای به روال جاری علاوه بر جمع آوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز، برای استخراج و استنتاج و تهیه گزارش از آنها حتی با بکارگیری تکنولوژی نظیرGIS و سایر نرم افزارهای رایانه ای برای حصول به نتیجه، علاوه بر نیاز به نیروی کارشناسی، زمان موسع، و هزینه قابل توجه از ضروریات بدیهی می باشد. در صورتیکه فرایند انجام این کار بر اساس ایده مکان پرداز پایدار (زیر سامانه اطلس واحد جغرافیایی) تقریبا بی هزینه (فقط پردازش رایانه ای)، سریع (کمتر از 4 دقیقه) و دقیق(استخراج اطلاعات فضایی (با تولرانس زیر یک میلیمتر با توجه به مقیاس و دقت نقشه و اطلاعات دیگر تقریبا مطلق) است.

برای آشنایی با روند اجرای یک پروژه در زیر سامانه اطلس واحد جغرافیایی اطلس پویا پروژه صفحه قبل( سناریو فرضی 1) را در این نرم افزار برای حصول به اطلاعات گفته شده ابتدا واحد جغرافیایی، اسامی لایه ها و همچنین اطلاعاتی که از هر کدام می خواهیم استخراج شود طبق سناریو مورد نظر مشخص و سپس گزینه مورد نظر را که در اینجا (تهیه اطلس با اطلاعات) را کلیک می کنیم. در اینجا این فرایند به همراه نمونه اطلاعات استخراجی این سامانه به عینه به ترتیب به نمایش گذاشته می شود(برای صرفه جویی در فضای این مکتوب سعی می شود اطلاعات ضروری استخراج شده و یا مبین آنها در اینجا با کپی از خروجی نرم افزار به نمایش گذاشته شود مثلا اسامی آبادیها یا لیست اندکس فقط چند شیت اولی نمایش داده می شود):

مراحل تعریف و تعیین داده ها و نیازمندیهای اطلاعاتی پروژه جاری در سامانه

1) رسم خط پروژه محدوده مطالعاتی

2) تعیین پهنای حریم

3) ایجاد حریم

4) تعیین اسامی لایه های خروجی از طریق تیک روی آن

5و6) تعیین نوع اطلاعات توصیفی مورد نظر و تهیه خروجی

تهیه اطلس با اطلاعات مورد نظر در محدوده تعیین شده کاملا خودکار با نرم افزار

با استفاده از این برنامه کاربردی (اطلس پویا)، تهیه اطلس و گزارش در مورد هر قلمرو برای کشف قابلیت و پتانسیل های آن صرفا با با تعیین حدود و تعیین نوع اطلاعات مورد نیاز که کاملا کاربرد پسند و بدون نیاز به تخصص فنی در این حیطه است با یک فرایند کاملا خودکار انجام می شود. نقشه ها و اطلاعات استخراج شده در ذیل، نمونه از هزاران بلکه میلیونها درخواست و نیاز برنامه ریزان، محققان، کارشناسان مختلف در حیطه حکمرانی و مدیریت در وزارتخانه ها و سازمانهای مختلف در بخش خصوصی و دولتی است که با هزینه های گزاف و با استفاده نیروی انسانی فراوان و در بازه طولانی مدت انجام می شود.در زیر نمونه ای از این اطلاعات دانشی که توسط زیر سامانه اطلس واحدهای جغرافیایی با فرایند کاملا خودکار و پردازشی بر اساس معیارهای گفته شده تهیه گردیده است(کمتر 4 دقیقه پردازش کامپیوتری) به نمایش گذاشته می شود:

1)مشخص نمودن دقیق موقعیت محدوده مطالعاتی (حریم)

2)گزارش سیستم در مورد مشخصات کلی پروژه نظیر تاریخ، مدت زمان تهیه، مساحت و مختصات دقیق ناحیه مورد مطالعه پروژه

3) اندکس شیت های نقشه های پوشش سراسری مختلف

شیت های پوشش دهنده این واحد جغرافیایی در نقشه های مقیاس پوشش سراسری 1:50000،1:250000 و 1:25000 کدامند با ذکر اسامی شیت ها و مساحت پوششی (بدلیل صرفه جویی تعدادی از آنها در اینجا آورده شده است)