اطلس واحدهای جغرافیایی

مرحله1: ورود داده و اطلاعات

 انواع اطلاعات مختصاتی (در قالب لایه های نقشه ای) و همچنین داده ها و اطلاعات مشخصاتی(توصیفی و آماری) مرتبط با موقعیت و عوارض در این نرم افزار قابل ورود است و برای اینکار صرفا ورود داده مورد نظر به پایگاه داده فضایی سیستم و همچنین تعریف و تهیه لایه نقشه ای (برای اعمال کارتوگرافی و گرافیک) کافی است، بعضی از داده ها و اطلاعاتی مختصاتی و توصیفی که می تواند در این سامانه به عنوان ورودی استفاده شود عبارتند از:

محصولات سازمانهای متولی نقشه

1. نقشه های پوشش سراسری مقیاس 1:25000
2. نقشه های پوشش سراسری مقیاس 1:50000
3. نقشه های پوشش سراسری مقیاس 1:250000
4. و هچننین انواع نقشه های دیگر با برداشت های زمینی، GPS و نقشه  های بزرگ مقیاس شهری و مناطق خاص به تعداد فراوان و غیره

اطلاعات توصیفی قابل انتساب به عوارض

1. انواع داده ها در قالب جداول توصیفی  از جمله اطلاعات مرکز آمار و سرشماریها
2. داده ها و  اطلاعات توصیفی سایر سازمانها، نهادها و وزارتخانه های دیگر

نقشه های تالیفی و استخراجی سایر سازمانها

1. نقشه تقسیمات کشوری در سطوح مختلف
2. نقشه معادن، زمین شناسی
3. نقشه و اطلاعات با موضوعات اقتصادی، فرهنگی و…
4. انواع نقشه با مضمون طبیعی و کابریهای زمین نظیر نقشه خاک و کاربری اراضی
5. و…

 مرحله2: تعیین واحد جغرافیایی

هر طرح و پروژه و قریب به اتفاق تحقیقات در زمینه توسعه و عمران و حتی دیگر حوزه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارای موقعیت، محدوده و قلمرو مشخص در بستر فضایی، برای پیاده سازی و اجرای پروژه و پژوهش می باشند، که بر اساس آن اطلاعات لازم جمع آوری و بعد از مشخص شدن وضعیت موجود(پتانسیل ها)، وضع پیشنهادی (مطلوب) ارائه می شود. این تعیین و مشخص کردن حدود و قلمرو بر اساس پارامترهای مختصاتی در این پروژه پژوهشی واحد جغرافیایی نامیده می شود.

در این نرم افزار واحد جغرافیایی با کلیک بر روی منو تعیین واحد جغرافیایی و با اشاره به عارضه متناظر و یا ترسیم حدود آن مشخص می گردد. انواع و اقسام واحد جغرافیایی در این بر نامه تعریف شده است که بر حسب آن می توان به استخراج اطلاعات مورد نیاز پرداخت.

لازم به یادآوری است چون این پروژه پژوهشی بر اساس محدوده استان می باشد، سطح و نوع واحدهای جغرافیایی رسمی بر اساس تقسیمات کشوری تعبیه شده است.

پر واضح است که برای پروژه های شهری و روستایی می توان مثلا واحدهای جغرافیایی منطقه، محله و بلوک شهری برای مطالعات محیط زیست مثلا واحد زیست بوم و برای گردشگری بر اساس قطبهای و مسیرهای گردشگری و سایر حوزه های مطالعات هم می توان بر اساس ناحیه و زون مطالعاتی آن واحد جغرافیایی تعریف کرد.

علاوه بر واحدهای جغرافیایی بر اساس محدوده های رسمی و قانونی یا روالهای پذیرفته شده در حوزه های تخصصی مختلف در بستر فضایی، گاهی این محدوده بر حسب ضرورت و اتفاق و بر اساس نیاز پروژه ( بصورت سطوح هندسی نظیر چهارگوش، دایره و پهنه های هندسی نامنظم(Polygon) و یا تعریف حریم بر اساس نقطه، خط و پهنه) تعریف می گردد.

برای مثال در محدوده کشوری می خواهیم بدانیم از انتهای مرزشمال غربی کشور تا 100 کیلومتر شرق آن و از  شمال تا 150کیلومتری آن (تعریف چهارگوش) از نظر اوضاع طبیعی(سطوح ارتفاعی، شیب، آب و هوا و کاربری ارضی و…) چگونه است اطلاعات این محدوده (در قالب نقشه، گزارش و جدول) توسط سامانه استخراج می کنیم (این استخراج از نوع واحد جغرافیایی چهار گوش است و این کار صرفا با رسم یک مستطیل در موقعیت مورد نظر که این امکان در سامانه وجود دارد محقق می شود)، در مورد واحد جغرافیایی دایره همین روال حاکم است مثلا می خواهیم وضعیت موجود در یک شهر از میدان اصلی تا شعاع 500 متری چگونه است (بافت جمعیتی، وضعیت بنا، انواع کوچه ها و خیابان و طول هرکدام، وضعیت بافت و…).

همین اطلاعات می تواند در مورد حریم خطی اعمال شود مثلا شهرداری می خواهد یک خیابان به طول یک کیلومتر را  در یک شهر از هر طرف 3 متر تعریض  کند (علاوه بر اطلاعات مثال قبلی هزینه این کار را می خواهد از طریق سیستم دریافت کند.

همچنانکه می بینیم بی نهایت کاربرد بر اساس موضوعات، برای سازمانها ، تصمیم گیرندگان و حتی محققان برای سامانه قابل تصور است.(البته الان پروژه پایلوت برای مطالعات منطقه ای استان سیستان و بلوچستان اجرا شده است و این می تواند در سطوح مختلف از کشور تا شهر و روستا و…  اجرا شود).